Od maja 2009 roku w Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie prowadzony jest chów zwierząt ras zachowawczych: owcy pomorskiej, gęsi pomorskiej oraz kury zielononóżki kuropatwianej. Rozpowszechnianie dawnych ras w rejonach ich pochodzenia jest niezwykle ważne, ponieważ w ten sposób chroni się równowagę przyrodniczą. Intensywna produkcja rolna powoduje zanik starych ras zwierząt, odmian roślin uprawnych oraz gatunków drzew i krzewów, a tym samym zmniejszenie bioróżnorodności.
Polska owca długowełnista- odmiana pomorska
Rasa objęta Programem Hodowlanym Ochrony Zasobów Genetycznych.
Owca pomorska to rodzima odmiana polskich owiec
długowełnistych w typie mięsno-wełnistym. Doskonale nadaje się do utrzymywania
w małych stadach, jest odporna na specyficzne nadmorskie warunki klimatyczne,
charakteryzuje się małymi wymaganiami żywieniowymi. Zwierzęta te mogą być
całodobowo utrzymywane na pastwiskach. Owcę pomorską cechuje łagodny charakter
i odporność na stres.
Owce odznaczają się wielokierunkowością użytkowania. Dostarczają one doskonałej
wełny, mięsa, skór oraz mleka, które jest łatwo przyswajalne przez organizm
człowieka. Jagnięcina może być stosowana w żywieniu dzieci już od 6 miesiąca
życia ze względu na wybitne walory odżywcze.
Gęś pomorska
Rasa objęta Programem Hodowlanym Ochrony Zasobów Genetycznych. Stado zachowawcze gęsi pomorskich utrzymywane jest w Stacji Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach, należącej do Instytutu Zootechniki- PIB w Krakowie.
Gęś pomorska hodowana była od dawna w rejonie nadmorskim w Polsce i innych krajach nadbałtyckich. Charakteryzuje się dużą zdrowotnością oraz odpornością na mniej korzystne warunki środowiskowo-żywieniowe. Wyróżnia się wśród innych ras większą masą ciała i szybkimi przyrostami. Tuczenie gęsi jest opłacalne, ponieważ po uboju można wykorzystać poszczególne jej części: mięso, podroby, krew, tłuszcz, pierze i puch. Gęsina jest bogata w składniki odżywcze i niewątpliwie zdrowsza od wieprzowiny. Używa się jej do przyrządzania wielu potraw, m.in. zup, galarety, półgęsków (wędzona pierś gęsia), pasztetu i kiełbasy z wątróbek oraz smalcu. Tłuszcz gęsi zawiera więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych niż wieprzowy, doskonale nadaje się do smażenia lub jako dodatek do zup i sosów, a jego wielkim atutem jest neutralny zapach.
Kura zielononóżka kuropatwiana
Rasa objęta Programem Hodowlanym Ochrony Zasobów Genetycznych. Ród Zk od 1945r. utrzymywany przez Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie- Ferma Kur Nieśnych w Felinie.
Ród Z-11 od 1995r. utrzymywany jest w Instytucie Zootechniki PIB w Zakładzie Doświadczalnym w Chorzelowie.
Zielononóżka kuropatwiana to rodzima rasa kur wyodrębniona
pod koniec XIX wieku. Wcześniej kura znana jako „galicyjska”, przywieziona po
wojnie z terenów obecnej Ukrainy (wschodnia Galicja). W czasie zaborów jej
posiadanie było przejawem patriotyzmu. W okresie międzywojennym kury te stały
się rasą „kultową” jako polska rasa, która przetrwała.
Zielononóżka nadaje się do chowu wyłącznie w małych stadach, w kurnikach z
dostępem do wolnych wybiegów, utrzymywanie jej w zamknięciu w dużej liczebności
nasila występowanie zjawiska pterofagii (piórożerstwa) i kanibalizmu.
Jaja tych kur mają genetycznie uwarunkowaną niższą zawartość cholesterolu w
żółtku (o30%), mięso zawiera najmniej tłuszczu w porównaniu do mięsa kur innych
ras. Doskonale sprawdza się w chowie ekstensywnym, jest mało wymagająca pod
względem żywieniowym i środowiskowym, posiada charakterystyczne upierzenie-
kuropatwiane oraz zieloną (rezedową) barwę skoków.
Zainteresowanie hodowlą oraz produktami pochodzącymi od zwierząt ras zachowawczych jest Polsce dużo mniejsze niż w krajach zachodnich. Wynika to głównie z niedostatecznej wiedzy i braku odpowiedniej promocji. Chów tych zwierząt nie wymaga dużych nakładów finansowych, może być prowadzony w małych gospodarstwach, np. agroturystycznych, gdzie stanowi dodatkową atrakcję. Pozyskiwane produkty są zdrowe i ekologiczne, ponieważ żywienie oparte jest na paszach gospodarskich, a chów odbywa się w naturalnych warunkach. Wytwarzanie produktów żywnościowych z lokalnych surowców ma znaczenie nie tylko zdrowotne czy ekonomiczne, ale również kulturowe, gdyż stanowi dziedzictwo kulinarne danego regionu.
Kaczki piżmowe
W zagrodzie utrzymywane są również kaczki piżmowe, które na co dzień swobodnie poruszają się po gospodarskim obejściu. Kaczki utrzymywane są dla pozyskania wyśmienitego mięsa, ale stanowią też ozdobę wiejskiego podwórza – zwłaszcza kiedy wodzą za sobą młode kaczęta. Zawsze przyciągają uwagę turystów.
Konie zimnokrwiste
Polski koń zimnokrwisty w typie sztumskim to najcięższy regionalny typ koni hodowanych w Polsce. Koń ten służył dawniej do uprawy ciężkich gleb na terenie Powiśla, Warmii i Mazur. W obecnych czasach sprawdza się zarówno w pracach polowych (rolnictwo ekologiczne) jak i leśnych. Ten powolny stępak ma bardzo łagodne usposobienie i jest bardzo wytrzymały. Świetnie nadaje się do transportu np. do zwożenia siana, drewna itp.
ATENA – klacz zimnokrwista, ur. 11.04.2002r., maść kasztanowata. Atena użytkowana jest zaprzęgowo, cechuje ją łagodny charakter. Atena waży ok. 850 kg, jest wielką przytulanką – bardzo lubi być czesana, głaskana, przytulana. Jej gabaryty sprawiają czasem problem, bo ledwo mieści się w wąskim wejściu do stajni, a jak komuś nadepnie na nogę to trudno się wtedy wydostać. Wszystko to jednak nadrabia urokiem osobistym. Bardzo chętnie podchodzi do ludzi licząc, że dostanie coś smacznego do zjedzenia, na pewno nie odmówi pysznej marchewki czy jabłka.
MAJA – klacz zimnokrwista, Maja ur. 02.05.2009r., maści kasztanowatej. Maja jest bardzo spokojnym koniem, właściwie niezauważalnym, bo kiedy przebywa na pastwisku pasie się spokojnie i zazwyczaj z dala od reszty stada, za to w stajni rozrabia- najczęściej depcze wiaderko z wodą. Wszyscy i tak ją uwielbiają, bo jest bardzo towarzyska, podchodzi do każdego człowieka, daje się głaskać, a w tym czasie przeszukuje kieszenie w poszukiwaniu smakołyków.
Zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe mogą zwiedzić Swołowo lub okolicę jadąc drewnianym wozem ciągniętym przez Maję i Atenę
Zimą zorganizujemy kuligi: przejazd zabytkowymi saniami do lasu, a potem ognisko w ogrodzie.
Wszystkie te atrakcje można połączyć ze zwiedzaniem Muzeum, lekcją muzealną lub skorzystać z nich niezależnie
Inne zwierzęta
LEON – cap, który jest ulubieńcem dzieci, podarował nam go mieszkaniec pobliskiego Starkowa. Leon został przyjęty do Muzeum mimo, że przed 1945r. w Swołowie kozy nie były hodowane. Leon jest niezwykle przekorny, ma w sobie wielkie pokłady energii, którą wykorzystuje w zabawach z nieco ospałymi owcami, czym wprowadza trochę życia do ich stada, często stwarza mnóstwo problemów, ale i tak wszyscy go uwielbiają.
.
.
.