Katalog „Tkaniny w zbiorach zbiorów Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie Oddziału Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku” prezentuje kolekcję zgromadzoną w Muzeum Pomorza Środkowego na przestrzeni 72 lat jego istnienia.

Publikacja ta powstała jako pierwsza część usystematyzowanego materiału z dziedziny tkanin w inwentarzu muzeum. Układ katalogu i dobór materiału uporządkowany jest według celów ich użytkowania na tkaniny użytkowe i dekoracyjne, ubiór codzienny i odświętny.

Część pierwszą obu publikacji stanowi prezentacja wystawy stałej w Swołowie, dotycząca pomorskiego tkactwa. Wystawa ta ma na celu nie tylko promocję włókiennictwa regionu i samego rzemiosła tkackiego, ale również edukację poprzez organizowane tam spotkania i lekcje muzealne z tej dziedziny. Dodatkiem do części pierwszej jest rozdział o uprawie lnu, który prezentuje efekt kilkuletniego doświadczenia w tej dziedzinie – od wysiania, przez zbiór, po obróbkę włókna. Opisane tu eksponaty to: tkaniny użytkowe i dekoracyjne, bielizna i odzież codzienna.

W drugiej części katalogu prezentowane są poszczególne grupy tkanin odświętnego stroju, wytworzone w różnych regionach Polski (również II RP). Niektóre eksponaty zostały szczegółowo opisane, niektórym poświęcono więcej uwagi ze względu na ich wyjątkowy charakter lub aby umożliwić czytelnikowi poznanie niektórych technik tkackich lub podkreślenie charakterystycznych i ciekawszych elementów istotnych z perspektywy etnograficznego badania regionalnych ubiorów. Przedstawione tu obiekty podzielone są nie tylko na zastosowanie, ale również na obszary etnograficzne z których pochodzą.

Publikacja ta nie traktuje o charakterystyce strojów ludowych, ale jedynie dokonuje próby porównania i wyłonienia indywidualnych cech ubioru oraz sygnalizuje różnorodność w tej materii,  jaka występowała dawniej wśród regionów.

Imponująca ilość tkanin w zbiorach muzeum, zmusiła do podzielenia ich na kilka części. W tej publikacji opisany został zbiór, który stanowi materiał zebrany od ludzi, którzy przyjechali na Ziemie Północne po zakończeniu II wojny światowej.  W latach następnych być może opracowane zostaną eksponaty z grupy tkanin Słowińców z obszaru badań Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach Oddziału MPŚ w Słupsku oraz bogata, bo stanowiąca blisko połowę zbiorów z tej dziedziny, kolekcja tkanin nabytych po organizowanym cyklicznie od 1976 r. Konkursie Twórczości Ludowej i Pamiątkarskiej Pomorza Środkowego w Słupsku (w późniejszych latach nazwę przekształcono na Konkurs Sztuki i Rękodzieła), której opiekunem merytorycznym jest Pracownia folkloru, sztuki i rękodzieła w Młynie Zamkowym MPŚ w Słupsku. Kolejnym zbiorem tkanin są stroje ludowe z regionu Pomorza tj. pyrzycki, białobocki, jameński, kaszubski, słowiński. Jednak te wymagają oddzielnego opracowania w odniesieniu do niemieckiego Pomorza przedwojennego, stanowiącego ówczesny region nadmorski.

Opisywaną w tej publikacji kolekcję eksponatów muzealnych stanowią: stroje ludowe, elementy odzieży, tkaniny użytkowe oraz dekoracyjne przywiezione na Pomorze Środkowe z Kurpi, Opoczna, Kielc, Polesia, Polski południowo-wschodniej. Kunsztem tkackim w kolekcji odznaczają się tkaniny dwuosnowowe wileńskie, a także wielonicielnicowe kapy. Dużą część kolekcji stanowią kompletne stroje ludowe, ręczniki dekoracyjne i obrzędowe, czy bogato zdobione haftami koszule. Tkaniny prezentują różnorodność splotów, dekoracji, kompozycji wzorów. Ukazują wartość poznawczą tkactwa, jednocześnie oddając hołd ich wytwórcom.

Anna Uszyńska

Kategoria: Książka

Autor: Anna Uszyńska

Cena: 29,00 zł

Wydawnictwo:Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku

Rok wydania: 2020

Liczba stron: część I 140 stron, część II 150 stron

Oprawa/Format: twarda/20,5 cm

ISBN część I: 978-83-66410-21-3

ISBN część II: 978-83-66410-22-0

Książki można zakupić w kasie Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie.